METODY PRACY
„Pracą dziecka jest zabawa. Dzieci uczą się poprzez wszystko, co robią” – Carolyn Hooper
Dzieci najlepiej przyswajają wiedzę wtedy, gdy zupełnie nie wiedzą o tym, że się uczą. Wielką frajdę naszym przedszkolakom sprawia nauka z wykorzystaniem robotów. W naszym Przedszkolu pracujemy z robotami takimi, jak Ozoboty, a także z GeniBoty i Photony.Są to niezwykle uniwersalne, wyposażone w wiele funkcji roboty edukacyjne do nauki programowania. Otwierają dzieciom drzwi do świata nowoczesnych technologii i edukacji.
Zachęcają do eksperymentowania i poszukiwania kreatywnych rozwiązań. Praca z robotem, to ogromne korzyści dla dziecka, świetna zabawa, która rozwija logiczne myślenie czy zadaniowe podejście do stawianych problemów.
Nasze przedszkolaki korzystając z nowoczesnych technologii uczą się twórczego rozwiązywania problemów, doskonalą logiczne myślenie, wyobraźnię przestrzenną, rozwijają umiejętności manualne, uczą się pracy indywidualnej i grupowej a także wzmacniają wiarę we własne możliwości i budują pewność siebie.
Ilość zabawy i nauki z wykorzystywaniem robotów jest nieograniczona, tak jak nieograniczona jest kreatywność dzieci związana z rysowaniem i planowaniem tras po których może jeździć Ozobot. Młodsze dzieci budując trasy korzystają z puzzli, starsze rysują ją samodzielnie. Przedszkolaki układają własne historię do zaprogramowanych robotów rozwijając wyobraźnię.
Wraz z Robotem Photonem Maluszki uczył się poruszania w określonych kierunkach, rozpoznawania kolorów, a także reagowania na różne bodźce np. dźwiękowe.Nasze przedszkolaki bardzo lubą zajęcia z wykorzystaniem robotów. Zajęciom towarzyszy uśmiech, a dzieci są aktywne i zaangażowane. 😊
Aktywność dzieci w przedszkolu
Wiek przedszkolny to okres wzmożonej aktywności poznawczej, wyrażającej się silną potrzebą intelektualną wrażeń, dużym napięciem emocjonalnym i potrzebą działania. Zadaniem wychowania przedszkolnego powinno być, zatem stworzenie sytuacji, w których dziecko znalazłoby zaspokojenie tych potrzeb. Musimy stwarzać warunki bardziej sprzyjające aktywności dziecka, a także doskonalić potrzeby. Współczesna edukacja przedszkolna kładzie nacisk na nowy styl pracy z dzieckiem. Nauczyciel traktuje dziecko jako partnera, pomaga mu w indywidualnym rozwoju.
Wskazuje, w jakim kierunku rozwój ten może i powinien zmierzać. W tym celu działania edukacyjne nauczyciela powinny być skierowane na stosowanie różnorodnych metod, modeli i technik, w pracy dydaktyczno – wychowawczej.
Stosowane w przedszkolu metody, modele i techniki w pracy z dziećmi, odnoszą się do sposobów pracy nauczyciela i mają na celu zaktywizować dzieci oraz służą realizacji wyznaczonych celów zajęć. Są one odmienne od metod szkolnych.
Dobór metod zależy od indywidualnych możliwości dzieci oraz od tego, jakie umiejętności zaplanowaliśmy kształcić w danej chwili.
Zatem najlepszymi metodami są te, które aktywizują i motywują dziecko oraz umożliwiają praktyczne zastosowanie zdobytej wiedzy.
W codziennej pracy z dziećmi w naszym przedszkolu wykorzystuje się różne metody, oraz elementy niektórych z nich.
METODY AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ I TAŃCA
Metoda C. Orffa
Orff wyszedł z założenia, iż kulturą fizyczną dziecka należy rozwijać w ścisłej korelacji z kulturą rytmiczno- muzyczną oraz z kulturą słowa. Dlatego nawiązuje on do tradycyjnych, zanikających we współczesnych czasach form zabaw.Te właśnie formy ruchowo-muzyczno- słownych zainteresowań dzieci znalazły się u podstaw nowej metody, której głównym celem i zadaniem rozwijania inwencji .Szeroko rozbudowany repertuar ćwiczeń i zabaw daje możliwość rozwijania inwencji zarówno dzieciom wysoko uzdolnionym, jak i zaniedbanym, które mają okazję wyrównać swoje braki. Zarówno muzyka, jak i ruch oraz żywe słowo przenikają się wzajemnie.
Metoda aktywnego słuchania muzyki według Batii Strauss
Metoda Batii Strauss pozwala na przybliżenie dzieciom muzyki klasycznej. Dzieci aktywnie słuchają tzn. słuchając, wykonują proste ruchy rytmiczne siedząc, lub proste ruchy taneczne proponowane przez nauczyciela. W przypadku dzieci młodszych są to proste ruchy ilustracyjne, krótkie opowiadania związane z każdym utworem muzycznym. Poprzez „aktywne słuchanie” dzieci nieświadomie poznają strukturę utworu muzycznego.
Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne
Metoda ta wspiera i stymuluje rozwój dziecka. Nadrzędnym celem tej metody jest osiągnięcie wewnętrznego spokoju, uświadomienie sobie własnej wartości, odprężenie się, zrelaksowanie, a także rozwijanie wzajemnych kontaktów i porozumiewanie się poprzez ćwiczenia. Głównym założeniem tej metody jest posługiwanie się ruchem jako narzędziem we wspomaganiu rozwoju psychoruchowego dziecka oraz w terapii zaburzeń rozwoju. Jest ona szczególnie przydatna w pracy z dziećmi nadpobudliwymi, agresywnymi, lękliwymi oraz w przypadkach głębszych zaburzeń rozwojowych.
Metoda gimnastyki twórczej (ekspresyjnej) Rudolfa Labana
Metoda ta, nazywana jest także metodą improwizacji ruchowej. Ważną rolę odgrywa tu inwencja twórcza ćwiczącego, jego pomysłowość, fantazja, oraz doświadczenie ruchowe. Operuje się tu zadaniami ruchowymi otwartymi i zamkniętymi, opowieścią ruchową, ruchem zabawowo – naśladowczym, inscenizacją, improwizacją ruchową, pantomimą, mimiką, groteską, kanonami ruchowymi, ćwiczeniami muzyczno – ruchowymi przy użyciu instrumentów perkusyjnych, oraz muzyki żywej i mechanicznej, zabawami rytmiczno – tanecznymi, elementami tańców regionalnych i narodowych,
które komponuje się następnie w małe układy.
Edukacja przez ruch Doroty Dziamskiej
Autorką systemu metodycznego Edukacja przez ruch jest Dorota Dziamska.
Jest to nowoczesny system metodyczny przeznaczony do prowadzenia kształcenia i wychowania dzieci z przedszkoli i młodszych klas szkoły podstawowej, realizujący założenia integracji sensorycznej, wspomagający procesy zapamiętywania, a więc uczenia się. System jest zbiorem ćwiczeń usprawniających poszczególne funkcje rozwijającego się organizmu, które opierają się na naturalnych formach ruchu dziecka.
Ruch odgrywa najbardziej znaczącą rolę w procesie uczenia się małych dzieci, system proponuje więc poruszanie się w trakcie zajęć,
co ma swój bezpośredni wpływ na koncentrację, tempo pracy oraz umożliwia pełniejszy rozwój we wszystkich obszarach: fizycznym, emocjonalnym, społecznym i poznawczym.
Metoda M. Ch. Knillów
Autorami tej metody są Marianna i Christopher Knill. Powstała ona w wyniku trudności, jakie napotykali terapeuci komunikując się z osobami
nie nawiązującymi kontaktu z otoczeniem. Autorzy wyodrębnili w niej dwie części – pierwsza stanowi „Dotyk i Komunikacja”, druga „Programy Aktywności, Świadomość Ciała, Kontakt i Komunikacja”. Zdaniem Christophera Knilla, opracowane programy „pomagają dziecku doświadczyć jego ciała jako jedności i wspomagają rozwój wyobrażenia ciała wtedy, gdy dziecko nie jest zdolne do używania swojego ciała aktywnie”. Niewątpliwym atutem tej metody jest wykorzystanie zabawy w połączeniu z muzyką i ruchem. Dziecko uczy się łączyć słyszane dźwięki z konkretnymi czynnościami, co daje nie tylko radość z prawidłowo wykonywanych ćwiczeń, ale ponadto zapewnia mu odpowiedni poziom bezpieczeństwa konieczny do nawiązania kontaktu. W efekcie uzyskujemy zwiększoną koncentrację uwagi oraz pamięć, a także usprawniamy koordynację pomiędzy układem nerwowym a mięśniowym.
METODY AKTYWNE OŻYWIAJĄCE DZIAŁANIA PEDAGOGICZNE
Pedagogika zabawy Klanza
Nazwa tej metody nasuwa skojarzenia: „coś jest przyjemne, coś wyzwala spontaniczność, coś wyzwala radość”. Pedagogika ta włącza do nauczania
i wychowania metody kreatywne, aktywizujące, pobudzające emocje i wyobraźnię, z przełożeniem ich na takie sytuacje, w których uczestnik grupy może bez lęku rozwijać swoje najlepsze strony. Proponuje zabawy i gry, które:
⋆ zapewniają dobrowolność uczestnictwa,
⋆ wykluczają rywalizację,
⋆ dają możliwość komunikowania się poprzez ruch, słowo, plastykę, oraz inne środki wyrazu.
Doświadczenie zaś własnej twórczości służy akceptacji własnych możliwości i ograniczeń (także fizycznych).
Wymiana myśli i odczuć, zrozumienie problemu, który można wspólnie rozwiązać sprzyjają integracji w grupie. Uczestnicy zabawy,
bawiąc się pozbywają się stresu i niepewności, stają się otwarci na drugiego człowieka, ćwiczą się również w asertywności.
Kinezjologia edukacyjna
Kinezjologia edukacyjna – metoda terapii różnych zaburzeń, takich jak zaburzenia ruchowe, zaburzenia uwagi, trudności w nauce czytania i pisania, opracowana przez dra Paula E. Dennisona. Określana jest ona mianem „gimnastyki mózgu” (ang. Brain Gym), według jej twórcy i zwolenników skutecznie uczy i pokazuje w praktyce możliwości wykorzystania naturalnego ruchu fizycznego, niezbędnego do organizowania pracy mózgu i ciała w celu rozszerzania własnych możliwości. Ma korzystnie wpływać na stan równowagi psychicznej, poczucie własnej wartości, lepszą organizację wewnętrzną i zewnętrzną, komunikację ze sobą i z innymi, i w konsekwencji dawać łatwość w porozumiewaniu się, umiejętność podejmowania właściwych decyzji we właściwym czasie, redukcję stresu i naukę szybkiego sposobu rozluźniania się. Podstawy teoretyczne metody według twórcy są związane z funkcjami ludzkiego mózgu w trzech wymiarach: lateralności (laterality), skupienia (focus) i ześrodkowania (centering).
Kinezjologia edukacyjna jest stosowana w pracy z dziećmi:
• ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia),
• nadpobudliwymi psychoruchowo (z zespołem ADHD),
• w celu poprawy funkcjonowanie umysłu (m.in. pamięć, koncentracja).
Metoda projektu
Podejście projektowe zakłada, że proces zdobywania wiedzy przez małe dzieci jest procesem naturalnym, spontanicznym i samodzielnym.
Rolą nauczyciela nie jest nauczanie, ale koordynowanie pracy dzieci, organizowanie przestrzeni badawczej tak, aby dzieci samodzielnie zdobywały wiedzę. Ważnym aspektem pracy nauczyciela jest również uważna obserwacja działań dzieci. Metoda projektów umożliwia uczestniczenie każdemu dziecku, doświadczenie bycia skutecznym, współpracującym z rówieśnikami nad realizacją projektu.
Pierwszym elementem tej struktury są dyskusje. Podczas dyskusji mali badacze mówią, co już wiedzą na jakiś temat i czego chcieliby się dowiedzieć. Dyskusje te odbywają się z udziałem całej grupy. W tej fazie projektu następuje również tworzenie pytań, problemów na podstawie posiadanej wiedzy i tego, czego dzieci chcą się dowiedzieć.
Drugim elementem tej struktury jest praca dzieci w terenie. Ta forma organizacji pracy daje im możliwość szukania odpowiedzi na pytania badawcze i postawione hipotezy. Do tego celu organizuje się dzieciom badania w terenie i analizy materiałów źródłowych oraz stawianie następnych pytań.
Trzecia faza to dociekania i uporządkowanie zdobytej wiedzy, określanie nowych umiejętności.
Ostatni element tej struktury to pokaz. W końcowym etapie mogą to być takie wydarzenia kulminacyjne, jak: impreza, wystawa, występ artystyczny itp.
TECHNIKI PARATEATRALNE
Drama– jest metodą nauczania – uczenia się, ponieważ wyróżniają ją charakterystyczne, specyficzne czynności nauczyciela i ucznia. Czynności nauczyciela polegają na przekazywaniu dzieciom poleceń i próśb, aby rozwiązali konkretny problem wchodząc w roli i rozwiązując go w sytuacji fikcyjnej. Dzieci najczęściej w małych grupach przygotowują się do realizacji zadania, a następnie przedstawiają je w formie improwizacji.
Dzieci biorące udział w dramie pogłębiają swoje przeżycia i realizują się twórczo, uczą się analizować różne reakcje: pozytywne, negatywne,
a jednocześnie dokonują korekty zachowań.
Zastosowanie dramy jako metody pracy z dziećmi umożliwia:
⋆ rozwijanie w dziecku wiary w siebie,
⋆ kształcenie pełnej osobowości, pobudzanie harmonijnego rozwoju,
⋆ rozszerzanie zakresu aktywności dziecka,
⋆ wykorzystywanie w codziennej praktyce wychowawczej elementów sztuki w różnych jej przejawach (muzyka, teatr, plastyka),
⋆ rozwijanie wrażliwości, wyobraźni i doświadczeń,
⋆ stwarzanie takich sytuacji, w których dziecko uczy się dokonywać samodzielnych wyborów i podejmować decyzje,
⋆ kształtowanie postawy otwartej i kreatywnej,
⋆ nacisk na indywidualny rozwój dziecka,
⋆ rozwijanie i wzbogacanie słownictwa.
W grupie pracującej metodą dramy dzieci uczą się przede wszystkim współpracy, bycia ze sobą, wzajemnej akceptacji, znika wstydliwość,
a w jej miejsce pojawia się otwartość, szczerość, pewność siebie, umiejętność dzielenia się i pomagania sobie. W dramie każdy odnosi sukces.
Nie ma tu, bowiem nieważnych ról, nie jest to teatr, nie chodzi tu o wyreżyserowane popisy aktorskie, więc nie ma tu ról,
które mogłyby być źle zagrane.
Technika zmiany ról
Technika ta polega na tym, że rola, jaką ma odegrać dziecko powinna mu umożliwić zdobywanie nowych doświadczeń. To dzięki technice zmiany ról dziecku z objawami lęku w interakcjach społecznych, nieśmiałemu organizujemy zabawę, w której ono gra rolę nauczyciela, a nauczyciel przyjmuje
na siebie rolę dziecka.Zawsze jednak rozpoczynamy od stworzenia takiej sytuacji zabawowej, w której tkwią warunki sprzyjające wyzwalaniu
u dziecka niezależnego zachowania się w różnych miejscach i różnych sytuacjach.
Teatrzyk kukiełkowy, pacynkowy
Teatrzyk kukiełkowy, czy pacynkowy to taki teatrzyk, w którym dzieci samodzielnie wykonują kukiełki oraz pacynki stosowane później
w różnych sytuacjach. Dzieci stają się wtedy reżyserami, scenografami, scenarzystami.
Często sytuacje teatralne dają nam okazję do rozmów z dziećmi na temat uczuć, emocji, oraz motywów działania.
Wszelkiego rodzaju teatrzyki, w których wykorzystuje się zarówno kukiełki jak i pacynki, wyzwalają aktywność twórczą, często przełamują barierę lęku, oraz nieśmiałości u wielu dzieci.
METODY Z ZAKRESU EDUKACJI MATEMATYCZNEJ
Edukacja matematyczna według Edyty Gruszczyk – Kolczyńskiej i Ewy Zielińskiej
W edukacji matematycznej przedszkolaków najważniejsze są osobiste doświadczenia dziecka, stanowiące budulec, z którego dziecko tworzy pojęcia (matematyczne) oraz umiejętności. Doświadczenia te przyczyniają się do rozwoju myślenia i hartowania dziecięcej odporności. Podczas
ich przetwarzania dziecko musi mówić, sprzyja to bowiem koncentracji uwagi i pomaga dostrzegać to, co najważniejsze. Zajęcia dla dzieci powinny być wypełnione zabawami, ciekawymi zadaniami i grami. Celem tej metody jest wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci i dobre przygotowanie dzieci sześcioletnich do podjęcia nauki w szkole. Powstała ona w wyniku badań naukowych zmierzających do połączenia w jeden proces:
⋆ intensywnego wspomagania rozwoju inteligencji operacyjnej dzieci,
⋆ kształtowania odporności emocjonalnej potrzebnej dzieciom do pokonywania trudności,
⋆ rozwijania umiejętności matematycznych stosowanych w codziennym życiu i wymaganych potem na lekcjach matematyki.
Program edukacji matematycznej E. Gruszczyk – Kolczyńskiej ujmuje 12 kręgów tematycznych, które należy realizować w podanej kolejności, uwzględniając stopniowanie trudności i prawidłowości rozwoju dziecka.
METODY WSPOMAGAJĄCE NAUKĘ CZYTANIA
Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz
Założeniem Metody Dobrego Startu jest jednocześnie rozwijanie funkcji językowych, funkcji spostrzeżeniowych: wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinetycznych (czucie ruchu) i motorycznych oraz współdziałania między tymi funkcjami, czyli integracji percepcyjno- motorycznej.
Są to funkcje, które leżą u podstaw złożonych czynności czytania i pisania. Usprawniane w tym zakresie, jak również kształtowanie lateralizacji (ćwiczenia ustalania ręki dominującej) i orientacji w prawej i lewej stronie ciała jest wskazana dla dzieci przygotowujących się do nauki czytania
i pisania, natomiast jest niezbędne dla dzieci, u których występują opóźnienie rozwoju tych funkcji. Ćwiczenia prowadzą do większej harmonii psychoruchowego: wyższego poziomu rozwoju i współdziałania funkcji intelektualnych (mowy, myślenia) i instrumentalnych ( spostrzeżeniowo- ruchowych). Dzięki temu dochodzi do prawidłowego wykonywania czynności ruchowych we właściwym czasie i przestrzeni, w harmonii
z czynnościami poznawczymi, w tym językowymi. Doskonalenie integracji percepcyjno- motorycznej i kompetencji językowych ułatwia naukę czytania i pisania wszystkim dzieciom. Natomiast wyrównanie dysharmonii rozwojowych w przypadku dzieci z zagrożeniem dysleksji, może skutecznie zapobiegać powstawaniu niepowodzeń szkolnych.
Metoda I. Majchrzak
O czytaniu decyduje umysł i wzrok. Wzrok zdolny do rozpoznawania każdej litery. Autorka tej metody, jako pierwsze słowo do poznania, proponuje własne imię, ponieważ ze względu na swoje subiektywne odczuwanie ważności, staje się również subiektywnie łatwiejsze.
Czytanie to ćwiczenia „nazywanie świata”.. Metodę tę autora opisała w książce pt. „Wyprowadzenie dziecka w świat pisma” A. my wprowadzamy elementy.
Model Naturalnej Nauki Języka Elżbiety Czerwińskiej.
Naturalna nauka języka stanowi nurt edukacji humanistycznej, podmiotowej. Jest oparta na rozwijaniu i pogłębianiu chęci dziecka do nauki mówienia, czytania oraz kreślenia symboli graficznych, czemu towarzyszy aktywność twórcza (dramatyczna, muzyczna, ruchowa, plastyczna). Założeniem modelu jest wspomaganie indywidualnego rozwoju dziecka z wykorzystaniem jego własnej inicjatywy. Pozwala to dziecku osiągnąć sukces, zminimalizować sytuacje stresowe. Naturalna nauka języka jest rozumiana nie tylko jako uczenie się języka, ale przede wszystkim jako edukacja poprzez język, który jest środkiem komunikacji. Potrzeba komunikowania się z innymi odbywa się poprzez słowo, gest, ruch, muzykę i dźwięk, barwę, kształt, liczbę. Aktywność werbalna dziecka sprawia, że rozwija ono swą „poetycką twórczość” między innymi poprzez:
• zabawy słowami nowo poznanymi,
• zabawy rymowane,
• tworzenie „wywracanek” słownych,
• tworzenie własnego języka,
• układanie wyliczanek itp.
Naturalna nauka języka oparta jest również na nauce czytania i pisania. Program nauki czytania dotyczy trzech form:
• czytania wspólnego z dziećmi,
• czytania zespołowego,
• czytania samodzielnego.
Pisanie stanowi formę aktywności, w której dziecko uczy się dokonywać analizy i syntezy wyrazu. Rodzaje ćwiczeń obejmujących kreślenie symboli graficznych są podobne do obowiązujących przy nauce czytania:
• pisanie dla dzieci,
• pisanie z dziećmi,
• pisanie samodzielne.
Istotnym czynnikiem modelu jest organizacja sali. Tworzy się kąciki zainteresowań, takie jak: kącik książki, kącik słuchania, kącik przyrody,
kącik alfabetyczny, kącik pisania, kącik matematyczny, kącik plastyczny, kącik komputerowy, kącik teatralny i wiele innych, w zależności od potrzeb i pomysłów zarówno nauczyciela jak i dzieci.
Naturalna nauka języka sprzyja wyzwalaniu pozytywnych reakcji emocjonalnych, motywuje dziecko do podejmowania różnorodnych działań.
W pracy rezygnuje się z przewagi oddziaływań grupowych na rzecz pracy indywidualnych lub w małych zespołach. Naturalna nauka języka jest metodą, która dzięki swej prostocie przynosi szybkie i znaczące efekty w procesie nabywania umiejętności czytania i pisania.
TECHNIKI RELAKSACYJNE
Masaż relaksacyjny
Masaż relaksacyjny będący jedną z technik relaksacyjnych opiera się na zabawie bazującej na naturalnej aktywności dziecięcej, służy pogłębianiu kontaktów pomiędzy dziećmi i dorosłymi, odprężaniu i wspólnemu przeżywaniu radości.
Podczas tego typu zabaw używany jest spowolniony ruch i gesty: głaskania, kołysania, drapania, itp. Są to spontaniczne ruchy, pomagające
w odpędzeniu zmartwień, napięć, zwiększeniu pewności siebie. Masaż relaksacyjny wymaga od dzieci osobistego zaangażowania, wspomaga
i ćwiczy koncentrację.
Jego głównym celem jest łagodzenie wewnętrznych napięć, zmniejszenie stresu, stworzenie warunków sprzyjających odprężeniu, rozwijanie twórczej wyobraźni.
Muzyka relaksacyjna
Jest ona najprostszą a zarazem bardzo skuteczną formą kształtowania pozytywnych emocji wśród dzieci polegającą na słuchaniu krótkich utworów lub fragmentów odpowiednio dobranej muzyki artystycznej, poważnej.
Muzyka relaksacyjna ma bardzo duży wpływ na zdrowie i dobre samopoczucie. Pozwala ona redukować stres, lęki, depresje.
Bardzo ważna w doborze muzyki do ćwiczeń jest tonacja, tempo, oraz czynniki psychologiczne, fizjologiczne i estetyczne, po to by spowodować różnorodne reakcje słuchowe, fizyczne i emocjonalne.